Wystąp publicznie! Czy na takie słowa włos Ci się jeży na głowie? ;) Jakie jest jedno z Twoich pierwszych wspomnień dotyczące wystąpień publicznych? Czyżby odpytywanie przy tablicy w szkole? Czyżby wystąpienie publiczne równoznaczne jest dla Ciebie ze stresem? Jak wiadomo schematy wypracowane w dzieciństwie ciągną się za nami przez całe życie… dopóki nie zdamy sobie sprawy z ich istnienia. Nie ma więc nic dziwnego, że stres spod tablicy w podstawówce towarzyszy Ci również podczas prowadzenia szkolenia dziś, teraz, w dorosłym życiu. Na szczęście, tę wyuczoną i automatyczną reakcję naszego organizmu można stopniowo zmieniać. Jak? Na co zwracać uwagę występując publicznie? Jakie są sposoby na skuteczne prowadzenie szkoleń i warsztatów?
„Jednym z powodów, przez które wystąpienia publiczne są dla nas tak nieprzyjemne, jest… szkoła, a dokładniej to, że byliśmy brani do odpowiedzi na środek.”
T. Marzec „Naturalna pewność siebie”
Zasady wystąpień publicznych prosto z sali szkoleniowej
Lata pracy na sali szkoleniowej, które zaliczają się do swojego rodzaju wystąpień publicznych, pozwoliły mi na praktyczne sprawdzenie efektywności różnych działań i rad. Skrupulatnie spisywałam też spostrzeżenia młodych trenerów, którzy uczyli się ode mnie tego zawodu – co dla nich jest w wystąpieniach publicznych kluczowe. To wszystko pozwoliło mi na opracowanie kliku zasad, które na pewno ułatwią Ci radzenie sobie z wystąpieniami publicznymi. Podzieliłam je na dwie kategorie – „mowa i postawa” oraz „treść i jej prezentacja”.
Mowa i postawa
- Mów głośno i wyraźnie, w odpowiednim tempie oraz neutralnym tonie. Dzięki temu, Twój przekaz będzie czytelny i zrozumiały dla każdego słuchacza.
- Zapanuj nad „yyy” i innymi tego typu przerywnikami. Rozpraszają one uwagę odbiorcy a sama wypowiedź wydaje się mniej płynna.
- Utrzymuj kontakt wzrokowy, ale nie fiksuj się na jednym punkcie. Jeśli to możliwe, staraj się utrzymywać kontakt wzrokowy ze wszystkimi Twoimi słuchaczami, dzięki temu podtrzymasz ich uwagę. Patrzenie w oczy to dla Ciebie za dużo? Skup wzrok między brwiami osoby z którą rozmawiasz, imitując a ten sposób kontakt wzrokowy. Na większej sali, może wodzić wzrokiem zaraz na głowami słuchaczy.
- Stosuj naturalną gestykulację. Ma ona wzmocnić przekaz słowny, a nie odwracać od niego uwagę. Zastanów się, co robisz z dłońmi podczas wystąpień publicznych. Czy nie skubiesz nerwowo notatek? A może bawisz się pierścionkiem lub zegarkiem? Nie tylko rozprasza to uwagę słuchaczy, wskazuje także na Twoje zdenerwowanie.
- Otwarta, swobodna postawa ciała. Staraj się zachowywać jak najbardziej naturalnie i swobodnie. Nie krzyżuj rąk na piersi. Wyprostuj się, stań stabilnie, uśmiechnij się i do dzieła.
- Bądź pewny siebie. Może Ci się to wydawać trudne, szczególnie przy pierwszym wystąpieniu. Jednak jeśli znasz swoje wystąpienie, wiesz o czym chcesz mówić i co chcesz, aby zapamiętali słuchacze, to dasz sobie radę. Skup się na przekazaniu innym wiedzy najlepiej jak potrafisz.
- Nastaw się pozytywnie. Myślenie „nie dam rady, zapomnę tekstu, jestem do niczego” na pewno Ci nie pomoże. Nastawienie to połowa sukcesu. Pozwól sobie w głowie na potknięcia. Świat się nie skończy, a Twoi słuchacze nie wyjdą z sali jeśli zerkniesz do notatek, gdy zapomnisz tekstu.
Treść i jej prezentacja
- Opracuj merytorykę. Zaplanuj wprowadzenie do tematu, upewnij się co do spójności treści i w miarę możliwości zatrzyj granicę między tematami przez Ciebie omawianymi. Jeśli nie możesz płynnie przechodzić między punktami wystąpienia, wyraźnie zaznacz, kiedy zaczynasz omawiać nowy temat.
- „Do brzegu” czyli mówienie na temat. Staraj się nie „odpływać” zbytnio od głównego tematu wystąpienia, aby Twoi słuchacze nie stracili zainteresowania. Pomoże w tym przygotowanie i trzymanie się kluczowych punktów wystąpienia.
- Miej dystans do siebie i zaakceptuj ewentualne niepowodzenia. Pomyłki zdarzają się wszystkim. Najważniejsze, aby taka sytuacja nie wpłynęła na Twoje dalsze wystąpienie. Zaśmiej się ze swojego zachowania, rzuć jakąś luźną uwagę, jeśli tego wymaga sytuacja przeproś, napraw swój błąd i kontynuuj. Grunt to mieć do siebie dystans.
- Bądź autentyczny i mów o swoich doświadczeniach. Ludzie chcą słuchać o doświadczeniu innych osób. Opieranie się na własnych przeżyciach sprawią, że przekaz staje się bardziej autentyczny.
- Podaj praktyczne przykłady. Nic tak nie zapada w pamięć słuchaczy jak przykłady z życia wzięte. Pokaż słuchaczom, w jaki sposób przenieść przekazywaną wiedzę teoretyczną na sytuacje z dnia codziennego.
- Przedstaw swoje kompetencje w danym temacie. Pokaż swoim słuchaczom, że znasz się na temacie. Pozwala to na budowanie relacji opartej na zaufaniu. Pracujesz w danej branży od 5 lat? Znana firma jest Twoim klientem? Powiedz to (o ile pozwalają na to warunki umowy).
- Otwartość na pytania. Może się zdarzyć sytuacja, w której nie będziesz znać odpowiedzi na zadane pytanie. Jeśli tak się stanie to podziękuj za pytanie i odpowiedz zgodnie z prawdą: że nie wiesz, ale spróbujesz się dowiedzieć. Możesz spróbować znaleźć odpowiedź w czasie przerwy lub poproś o maila osobę, która zadała pytanie, dzięki temu po spotkaniu odpowiesz jej na pytanie.
Praktyka kluczem do sukcesu
Ćwiczenie, ćwiczenie i jeszcze raz ćwiczenie. Jeśli to Twoje pierwsze wystąpienie, koniecznie przećwicz je w domu przed lustrem. Możesz też nagrać się, dzięki czemu zwrócisz uwagę na potencjalne błędy w swoim wystąpieniu. Świadomość ich istnienia jest pierwszym etapem pracy nad nimi.
„W przypadku i wielkiej publiki, i grupki widzów stres wbrew pozorom jest równie duży.”
T. Marzec „Naturalna pewność siebie”
„Prawa Ludzkiej Natury” w kontekście wystąpień publicznych
Podstawowe zagadnienia w sferze zarządzania wizerunkiem wg Roberta Greene z książki „Prawa Ludzkiej Natury” to kolejne świetne rady, które można wykorzystać ucząc się pracy trenera, przygotowując do wystąpienia publicznego:
- Opanuj sygnały niewerbalne – kontrolując swoją niewerbalną mowę ciała jesteś w stanie w subtelny sposób wpłynąć na opinię Twoich słuchaczy. Zwróć uwagę na własny niewerbalny sposób zachowania i naucz się go kontrolować. Świadomość własnego ciała przyda Ci się, na przykład podczas rozmowy kwalifikacyjnej, gdy będziesz uważnie obserwowany.
- Zostań aktorem grającym metodą Stanisławskiego – jest to rodzaj aktorstwa w którym aktor musi wyrażać pewne emocje „na zawołanie”. W codziennym życiu jest to trudne, ale chodzi bardziej o świadome przeżywanie i kontrolowanie emocji. Naucz się nad nimi panować.
- Dostosowuj się do odbiorców – aby to zrobić musisz najpierw poznać swoich słuchaczy, kim są, ile mają lat, czym się zajmują. Dzięki temu łatwiej dopasujesz swoje gesty i treść wypowiedzi do słuchaczy, a tym samym zostaniesz przez nich lepiej odebrany.
- Stwarzaj odpowiednie pierwsze wrażenie – ocena innych osób na Twój temat zależy w bardzo dużym stopniu od pierwszego wrażenia. Staraj się panować nad niewerbalną mową ciała, uśmiechnij się.
- Używaj dramatycznych efektów – w skrócie, chodzi o to, żeby rozmówca był Tobą zainteresowany. Odrobina tajemniczości, ukazywanie subtelnych sprzecznych cech oraz pewna nieprzewidywalność z pewnością zaintryguje słuchaczy.
Budowanie pierwszego wrażenia
To, jak się prezentujemy już w pierwszych sekundach kontaktu z widzami, pozwala nam budować wizerunek osoby pewnej siebie, autentycznej i przygotowanej do wystąpień publicznych. Daje nam bazę do stworzenia relacji opartej na zaufaniu ze słuchaczami. Jak więc przygotować się do wystąpienia publicznego w sposób, który zachęci widzów do słuchania już w pierwszych sekundach?
Reguła 4 x 20
- 20 pierwszych słów zamyka lub otwiera kontakt, dlatego tak ważne jest przemyślenie i zaplanowanie początku prezentacji.
- 20 pierwszych gestów zbliża lub oddala. To jaką postawę przyjmujemy, czy jesteśmy otwarci na słuchaczy, czy nasze gesty wzmacniają nasz komunikat, ma wpływ na zaangażowanie odbiorców podczas całego wystąpienia.
- 20 centymetrów twarzy wpływa na pozytywną bądź negatywną ocenę Ciebie jako prezentera. Uśmiechnij się i złap kontakt wzrokowy. Dzięki temu słuchaczom łatwiej będzie Ci zaufać.
- 20 pierwszych sekund buduje Twój wizerunek w oczach widzów.
„Znakomici mówcy odrzucają pretensjonalność, nie dbają o reguły i posługują się prostym, wiarygodnym, konwersacyjnym językiem.”
J. Donovan „TED. Jak wygłosić mowę życia”
Chcesz dowiedzieć się więcej? Zajrzyj do książek, które były pomocne w pisaniu tego artykułu:
„Naturalna pewność siebie” T. Marzec – kupisz TUTAJ
„TED. Jak wygłosić mowę życia” J. Donovan – kupisz TUTAJ
„Prawa Ludzkiej Natury” R. Greene – kupisz TUTAJ
PODOBNE WPISY:
